Lengte 10 – 11.5 cm.Broedt voornamelijk in naaldbossen, vaak met enkele hoge sparren; plaatselijk ook in dennenbos of in gemengd bos (onder meer in Ierland ook loofbos). Standvogel maar zwerft in najaar net als de pimpelmees rond.
Noordelijke populaties trekken in sommige jaren in grote aantallen naar het zuiden. Zoekt voedsel ( zaden, insecten en spinnen) vooral in boomtoppen en buitenste takken. Nestelt in boomholte; soms tussen wortels of in rotsspleet.
Herkenning: Lijkt op kleine bijna kleurloze koolmees met zwarte kop en grote witte wangvlek en witte vleugelstreep. Is echter anders geproportioneerd, met grotere kop en dikker achterhoofd. Onderdelen grauw bruinwit in plaats van geel, zonder zwarte middenstreep.. In achteraanzicht is beste kenmerk te zien; een ovale witte vlek op het achterhoofd. Kan bij enige opwinding kleine piekige kuif opzetten. Mantel is blauwgrijs. Heeft naast witte vleugelstreep van de toppen van de grote dekveren een tweede vleugelstreep, gevormd door “kralen”op de middelste dekveren.